آسترافوبیا
آسترافوبیا
آسترافوبیا به ترس شدید و غیرمنطقی از رعد و برق گفته می‌شود. این فوبیا می‌تواند در هر سنی افراد را تحت تاثیر خود قرار دهد. البته که این ترس در کودکان بسیار شایع‌تر از بزرگسالان است. آسترافوبیا همچنین می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد. این اختلال در بزرگسالانی که در کودکی به آن مبتلا نبوده‌اند نیز ممکن است رخ دهد. گرفتار شدن در شرایطی بیرون از خانه که رعد و برق در حال رخ دادن است و یا شرایط بد جوی همگی می‌توانند منجر به سطحی طبیعی از ترس و اضطراب شوند. در افراد مبتلا به آسترافوبیا، رعد و برق می‌تواند باعث واکنش‌های شدید فرد شود. به طوری که تمام فعالیت‌های روزمره فرد را به جهت رعد و برق مختل کند. برای افرادی که به این نوع فوبیا مبتلا هستند این واکنش‌ها می‌توانند بسیار طاقت‌فرسا و غیرقابل غلبه باشند. خوشبختانه این اختلال اضطرابی قابل درمان است.
علائم استرا فوبیا چیست؟
در افرادی که به این نوع فوبیا مبتلا نیستند، خبر طوفان قریب‌الوقوع ممکن است فرد را به جابه‌جایی زمان برنامه‌ها و یا کنسل کردن آن وادار کند. یا اگر این افراد در رعد و برق گیر بیفتند ممکن است به جایی امن پناه ببرند و یا از درخت‌های بلند دوری کنند. حتی اگر امکان برخورد صاعقه بسیار ناچیز باشد، این اقدامات پاسخی مناسب به یک موقعیت خطرناک می‌باشد.
یک فرد مبتلا به آسترافوبیا در رابطه با صاعقه واکنش‌هایی را تجربه می‌کند که بسیار بیشتر از بروز یک واکنش طبیعی و مناسب است. این افراد چه قبل از طوفان و چه در هنگام طوفان ممکن است احساس وحشت داشته باشند. این واکنش‌ها می‌توانند به حملات پانیک (وحشت) تبدیل شوند و علائم زیر را بروز دهند:
- لرزش بدن
- درد قفسه سینه
- بی‌حسی
- حالت تهوع
- تپش قلب
- مشکل در تنفس
از دیگر علائم آسترافوبیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عرق کردن کف دست
- تمایل وسواس‌گونه بر نظارت بر رعد و برق
- نیاز به قایم شدن از صاعقه مانند رفتن به داخل کمد، دستشویی و یا زیر تخت
- قایم شدن پشت دیگران برای محافظت از خود
- گریه غیرقابل کنترل، به خصوص در کودکان
فرد ممکن است بداند که ترس و اضطراب او غیرمنطقی و اغراق آمیز است. این علائم می‌تواند با گزارش هواشناسی، مکالمه در این باره یا صدای ناگهانی رعد و برق ایجاد شود. مناظر و صداهایی که شبیه رعد و برق هستند نیز ممکن است علائم را تحریک کنند.
چه افرادی ریسک بیشتری برای ابتلا به آسترافوبیا دارند؟
برخی از افراد ممکن است از ریسک بیشتری برای ابتلا به انواع مختلف فوبیا برخوردار باشند. به عنوان مثال کودکان بیش از سایر افراد در خطر ابتلا به این نوع فوبیا قرار دارند. صاعقه به ویژه برای کودکان می‌تواند بسیار ترسناک باشد. برخی از کودکان مبتلا به طیف اوتیسم و اختلالات پردازش حسی، مانند اختلال پردازش شنوایی، ممکن است مشکل بیشتری در کنترل احساسات خود در هنگام طوفان داشته باشند، زیرا این کودکان حساسیت بیشتری به صدا دارند.
اختلالات اضطراب معمولا در خانواده‌ها شکل می‌گیرد. و گاهی اوقات می‌تواند ارتباطات ژنتیکی برای این اختلالات وجود داشته باشد. فردی که سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی، افسردگی و فوبیا دارد از ریسک بیشتری برای ابتلا به آسترافوبیا برخوردار است.
تجربه تراما‌های مرتبط به رعد و برق نیز همچنین می‌تواند ریسک ابتلا به این فوبیا را افزایش دهد. به عنوان مثال، فردی که یک تجربه آسیب‌زا یا منفی را در رابطه با آب و هوا تجربه می‌کند ممکن است از خطر بیشتری برای ابتلا به آسترافوبیا برخوردار باشد.
چگونه می‌توان آسترافوبیا را تشخیص داد؟
اگر فوبیای شما بیش از 6 ماه طول بکشد و یا موجب اختلال در عملکرد روزمره شما شود، باید به دنبال درمان این مشکل باشید. پزشک شما با توجه به صحبت‌های شما در رابطه با واکنش‌تان و احساسات شما در این رابطه و همچنین معاینات پزشکی علائم به تشخیص این بیماری می‌پردازد.
درمان آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص آسترا فوبیا وجود ندارد. کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) معیارهایی را برای تشخیص این نوع فوبیا و فوبیاهای دیگر شناسایی کرده است.
فوبیاهای خاص جزء اختلالات اضطرابی قرار می‌گیرند. پزشک علائم شما را با لیست معیارها مقایسه می‌کند تا تشخیص دهد که آنچه شما به آن مبتلا هستید فوبیا است یا خیر.
دارو درمانی
به طور کلی برای درمان فوبیا از دارو درمان استفاده نمی شود اما ممکن است میزان اضطراب فرد به قدری بالا باشد که درمانگر برای کنترل اضطراب فرد مجبور به استفاده از دارو درمانی شود.
البته که دارو درمانی همیشگی نمی باشد و تنها برای کنترل اضطراب می باشد. پیش از دارو درمانی حتما در مورد عوارض جانبی دارو اطلاع کسب کنید و خودسرانه مصرف آن را قطع یا دوز آن را تغییر ندهید.
راه هایی برای کنترل اضطراب ناشی از فوبیا در خانه
تنفس عمیق. تمرین تنفس می تواند به شما در هنگام اضطراب کمک کند سعی کنید عمیق نفس بکشید و بر دم و بازدم خود تمرکز کنید.
مدیتیشن. مدیتیشن یک راه ثابت شده برای کنترل اضطراب می باشد بنابراین سعی کنید هنگامی که احساس اضطراب دارید یا نمی توانید تمرکز کنید از این روش استفاده کنید.
مشاور. کمک گرفتن از مشاور به شما کمک می کند که به طور تخصصی و ریشه ای اضطراب و فوبیا خود را درمان کنید.
کمک گرفتن از اطرافیان. با اطرافیان خود در مورد اضطراب و مشکلی که دارید صحبت کنید، آن ها می توانند شما را راهنمایی کرده و به شما کمک کنند که بر اضطراب خود غلبه کنید.
ورزش. ورزش کمک زیادی به درمان اختلالات اضطرابی مانند افسردگی، وسواس و فوبیا دارد و باعث می شود که راحت تر بتوانید بر اضطراب خود غلبه کنید.
خواب. خواب یکی از عوامل موثر در کنترل اضطراب می باشد، متاسفانه افرادی که اضطراب و فوبیا شدید دارند نمی توانند راحت بخوابند و همین امر باعث تشدید اضطراب و استرس آن ها می شود.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
درمان شناختی رفتاری CBT نوعی روان درمانی (گفتاردرمانی) می باشد. این درمان ممکن است تنها با درمانگر یا به صورت گروهی انجام شود. CBT معمولا تنها بر روی یک موضوع خاص تمرکز دارد و هدف گرا است. این طراحی شده است تا الگوهای تفکر منفی یا اشتباه را تغییر دهد و روشهای تفکر منطقی تری را جایگزین آن ها کند.
درمان از طریق مواجهه
مواجهه درمانی نوعی از درمان CBT می باشد و این فرصت را برای افراد درگیر فوبیا ایجاد می کند تا به مرور زمان با قرار گرفتن در معرض چیزی که آن ها را می ترساند، با ترس خود روبرو شوند. به عنوان مثال، فرد مبتلا به فوبیا ابتدا به صدای طوفان گوش می دهد سپس فیلمی در مورد آن می بینید و در آخر در معرض طوفان یا رعد و برق قرار می گیرد.
این درمان باید زیر نظر درمانگر انجام شود و هر زمانی که مراجع تصمیم بگیرد می تواند درمان را متوقف کند.