دارو درمانی یکی از قدیمیترین درمانهای مربوط به اختلالات سلامت روان میباشد. این رویکرد به سنت روانپزشکی در درمان اختلالات روانی برمیگردد که از دیدگاه زیست شناختی به مشکلات سلامت روان نگاه میشد. فرض اساسی در دارو درمانی این است که نشانهها و علائم روانپزشکی از عدم تعادل الکتروشیمیایی در مغز میباشد که نشانگر بدکارکردی سیستم اعصاب مرکزی است. با پیدایش درمانهای روانشناختی در ابتدای قرن بیستم این دیدگاه کمی متعادلتر شده است و تاثیرات اجتماعی را نیز بر روی مشکلات سلامت روان و اختلالات روانپزشکی در نظر میگیرد.
واقعیت مهم این است که همچنان دارو درمانی در صدر درمانهای اختلالات روانپزشکی قرار دارد و هر ساله پژوهشهای بسیار معتبری از تاثیرگذاری بی چون و چرای روان دارو درمانی منتشر میشود. این امر نشان دهندهی این است که روان دارودرمانی همچنان درمان معتبری میباشد که در صورت لزوم باید از آن استفاده شود.
همچنین در معتبرترین متنهای منتشر شده نشان داده شده است که در بسیاری از اختلالات دارودرمانی با درمانهای روانشناختی اثر افزایشی دارند بدین معنا که اگر در این موارد از هر دو رویکرد در درمان اختلالات سلامت روان استفاده شود میتوان انتظار داشت که بهترین نتایج درمانی را بگیریم.
در برخی از اختلالات و مشکلات سلامت روان بنا بر تشخیص روانپزشک نیاز به کنترل و رفع علائم از طریق داروها می باشد. این موارد میتواند شامل اکثر اختلالات روانپزشکی در دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی باشد.
بدین منظور روانپزشک برای تجویز داروها از یک رویکرد مثبت و منفی استفاده میکند. بدین معنا که آیا دارو درمانی روند بهبودی فرد را افزایش میدهد یا خیر. همچنین آیا اثرات روان دارو درمانی بر عوارض دارو برتری دارد یا خیر. پس از پاسخ به این مساله روانپزشک اقدام به تجویز دارو میکند. باید توجه کرد که تجویز دارو در حیطه وظائف روانپزشکان میباشد و روانپزشکان با توجه به وضعیت بیمار می توانند درمان دارویی مناسب برای بیمار تجویز نمایند
داروهایی که در درمان اختلالات روانپزشکی به کار میرود داروهای روانگردان نامیده میشود. بیشترین ترس مراجعان در مورد دارو درمانی ترس از عوارض داروهای روانگردان میباشد. این مورد اهمیت دارد که در اینجا سعی می کنیم به صورت خلاصه به این عوارض و رویکرد ما در قبال روان دارو درمانی بپردازیم. همچنان که گفته شد برای تجویز داروهای روانگردان از یک رویکرد مثبت و منفی استفاده میشود. روانپزشک عوارض داروها را که متناسب با مقدار دوز و خانواده دارویی است در برابر منافع حاصله از درمان دارویی میگذارد. هنگامی که منافع حاصله بیشتر از عوارض و معایب دارو درمانی بود آنگاه دارو تجویز میشود. همچنین باید به خاطر داشت که هیچگاه عوارض داروها بیشتر از علائم مختل کننده اختلالات نیستند. چند مورد از باورهای مراجعان که دیدگاهی منفی در مورد دارو درمانی دارند میتوان به احتمال اعتیاد یا وابستگی، بی احساسی آنان و انتظارات آنان از درمان سریع نامید.
اگر داروها متناسب با دوز توصیه شده و تحت نظر روانپزشک مصرف شود هیچگاه موجب اعتیاد در مراجعین نمیشود. در واقع اعتیادهایی را که در مورد داروها میبینیم و اکثر اوقات به داروهای روانگردان محرک و بنزودیازپینها مربوط میباشد به این دلیل ایجاد شده است که این داروها بدون نسخه و تحت نظر روانپزشک مصرف نشده اند. پس میتوان تحت نظر روانپزشک بدون نگرانی در مورد وابستگی و اعتیاد به دارو از این نوع درمان بهره برد.
بسیاری از موارد مراجعان بیان میکنند که پس از مصرف داروهای روانگردان دچار خواب آلودگی، گیجی یا بی احساسی میشوند. این موارد بیشتر در آغاز دارو درمانی اتفاق میافتد که واکنش اولیه بدن مراجعان به دارو میباشد.
البته اگر این موارد شدید باشد نیاز است که مراجعان به روانپزشک مراجعه کرده و در مورد عوارض داروها دوباره اطلاعات کسب کنند. اما در اکثر موارد در دو یا سه هفته ابتدایی بدن به تعادل میرسد. در مورد انتظارات مراجعان از درمان نیز در اکثر موارد داروها پس از دو تا 4 هفته تاثیر درمانی خود را بر روی اختلالات روانی نشان میدهند. اما مراجعان انتظار دارند به محض استفاده از دارو علائم و نشانه ها ناپدید شوند که این باور نادرستی است. توصیه میشود مراجعان در این موارد صبر و حوصله بیشتری داشته باشند. همچنین نگرانی دیگر مراجعان این است که در برخی موارد مراجعان استفاده از دارو را یک انگ اجتماعی میدانند که نشان میدهند اختلالات آنها شدید و ناتوان کننده است. در واقع در بسیاری از موارد این نگرانی نادرستی میباشد و روان دارو درمانی همچون درمان روانشناختی یک رویکرد به درمان است که در برخی از اختلالات و موارد استفاده میشود و در برخی از موارد دیگر خیر.
در هر صورت استفاده از داروهای روانگردان در جهت بهبودی مراجعان میباشد و در صورت استفاده طبق توصیه و تحت نظر روانپزشک بدون عوارض شدید و ناتوان کننده است.
شش نوع اصلی از داروهای سلامت روان وجود دارد.
داروهای ضد افسردگی، تثبیت کننده های خلق و داروهای ضد روان پریشی، رایج ترین عوامل افزایش وزن هستند. ترکیبی از مداخلات دارویی و غیردارویی برای مدیریت افزایش وزن مورد نیاز است که می تواند از 4 تا 37 پوند در طول دوره درمان باشد. مداخله زودهنگام کلید جلوگیری از افزایش وزن قابل توجه مرتبط با دارو است.
آنهدونیا یک عارضه جانبی است که اغلب نادیده گرفته می شود و کمتر شناخته می شود. این مشکل واقعاً مشکلساز و واقعاً رایج است.
آنهدونیا می تواند نشانه ای از یک دوره افسردگی در آینده باشد. درمان افسردگی را کم اثر کند و بر روابط تاثیر بگذارد. بی احساس شدن چه برای فرد و چه برای خانواده او ناراحت کننده است. بنابراین در برخی موارد مشاوره خانواده نیز ضرورت میابد.
داروهای اعصاب می توانند منجر به اختلالات خواب مختلف شوند. از بی خوابی گرفته تا مشکل از خواب بیدار شدن یا سایر موارد. اگر آرام بخش ها با ایجاد اختلالات خواب تبدیل به یک مشکل واقعی شوند، ارزش آن را دارد که تمام داروهایی را که بیماران مصرف میکنند بررسی شود. از خود بپرسیم که آیا همه آنها واقعاً ضروری بوده است؟
داروهای ضدافسردگی مختلف ممکن است بر خواب تاثیر متفاوتی بگذارند و اثرات آنها ممکن است در بیماران متفاوت باشد. از آنجایی که مشکلات خواب اغلب مزمن هستند، استراتژیهای غیردارویی مانند آموزش کنترل محرک، محدودیت خواب، درمان شناختی رفتاری ضروری هستند. بیماران می توانند اقدامات زیادی را برای درمان مشکلات روانشناختی قبل از روی آوردن به دارو انجام دهند. عوارض داروهای اعصاب روان در حال مطالعه توسط پژوهش های مختلفی هستند.
بسیاری از داروهای اعصاب و روان، از جمله داروهای ضد افسردگی و ضد روان پریشی، باعث انواع مختلفی از اختلالات عملکرد جنسی می شوند.
داروهای نسل اول نسبت به برخی از داروهای جدیدتر عوارض جانبی جنسی بدتری داشتند. مشکلات نامبرده شده حتی ممکن است تا چند ماه پس از درمان شروع نشوند. عوارض جانبی جنسی یکی از دلایل اصلی عدم انطباق با درمان دارویی است.
تعداد کمی از بیماران هیپرپرولاکتینمی را به طور فعال گزارش میکنند. پرولاکتین توسط تعدادی از داروها و مکانیسم های فیزیولوژیکی تنظیم می شود. بسیاری از آنتی سایکوتیکهای نسل اول باعث افزایش شدید پرولاکتین میشوند و افزایش جزئی با SSRI و مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs) نیز مشاهده میشود.
هایپرپرولاکتینمی “تظاهرات بسیار موذیانه” دارد. از جمله از دست دادن توده استخوانی، اختلال عملکرد جنسی، سیکل های قاعدگی نامنظم، ناباروری، و افزایش خطر ابتلا به اختلالات قلبی عروقی و سرطان سینه. همچنین میتواند
عصبانیت، اضطراب، تحریکپذیری و خصومت به همراه داشته باشد. که بیماران تحت درمان با داروهای اعصاب ممکن است قبلاً این موارد را به طور خفیف تر داشته بودند. برای دریافت نوبت روانشناس می توانید به صفخه اصلی سایت مراجعه کنید.
برای شناخت اختلالات شخصیتی و روانشناختی خود در تست MMPI2 شرکت کنید.
برای شناخت خصوصیات شخصیتی و ازدواج در تست نئو شرکت کنید