خویشتن داری چیست؟

خویشتن داری چیست؟

خویشتن داری، توانایی مهار انگیزه ها، احساسات و رفتار به منظور رسیدن به هدف است. این خصیصه وجه تمایز انسان های مدرن امروزی از اجداد اولیه و حیوانات می باشد. مرکز کنترل خویشتن داری در قشر پیشانی مغز قرار گرفته که اندازه آن در انسان ها نسبت به حیوانات به مراتب بزرگتر است. به لطف بخش جلویی مغز، افراد در مواجهه با اتفاقات می توانند برنامه ریزی کرده، راهکارهای جایگزین را بررسی نموده و از انجام کارهایی که موجب پشیمانی می شود دوری کنند و به سرعت به محرک پاسخ نشان ندهند.

عاملی که سبب خویشتن داری می شود را اراده می نامند. اراده توجه فرد را متمرکز کرده که پایه و اساس موفقیت انسان در تمامی دوران می باشد. بحث های زیادی پیرامون محدود بودن اراده انسان مطرح است. برخی مطالعات نشان می دهند که اراده منجر به پدید آمدن انرژی روانی انسان می شود. تحقیقات زیادی می بایست صورت بگیرد اما تحقیقات هنوز نتوانسته اند نشان دهند که مردم چگونه قدرت اراده خود را از دست می دهند.

خویشتن داری بر اعتماد به نفس تاثیر بسیار زیادی می‌گذارد و معمولا افرادی که دارای مهارت خویشتن داری هستند، از اعتماد به نفس بالایی نیز برخوردارند. خویشتن‌داری یکی از ویژگی‌هایی است که در تست نئو NEO نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. اگر مساله شما تقویت خویشتن‌داری است می‌توانید با روانشناس خود راجع به آن مشورت نمایید. ضمن اینکه در طرحواره درمانی نیز روانشناس متخصص به خویشتن‌داری و محدودیت‌های واقع‌بینانه می‌پردازد.

برای شرکت در تست نئو NEO کلیک کنید.

ویژگی های افراد خویشتن دار

افراد خویشتن دار معمولا احساس خوبی نسبت به خود دارند و از اعتماد به نفس بالایی برخوردار هستند. این افراد شایسته و با کفایت‌اند و از نظر کارایی متکی به توانایی‌های خود می‌باشند. این گونه افراد در موقعیت‌های مختلف انعطاف‌پذیر هستند و در مواجه با مشکلات و سختی‌ها، فشار روانی کمتری را تجربه می‌کنند و به ندرت تسلیم فشارها می‌شوند. افراد خویشتن‌دار از همدلی بالایی برخوردارند و می‌توانند در شرایط دشوار به دیگران کمک کنند.

برای تقویت اعتماد به نفس کلیک کنید.

اهمیت خود کنترلی

صرف نظر از این که ما چه کاری انجام می دهیم( کار فیزیکی یا تصمیم های ذهنی)، اهمیت خویشتن داری در رسیدن به نتایج مطلوب، بر کسی پوشیده نیست. چنانچه احساسات بر ما غلبه کنند، طبیعتا منطق کمرنگ می شود و تصمیماتی که می گیریم، احتمالا تصمیمات سازنده ای نخواهند بود.

لازمه خویشتن داری این است که احساساتمان را در همه حال تحت کنترل داشته باشیم. ما باید تصمیمات خود را بر پایه منطق و بدون ترس، اتخاذ کنیم. چرا‌که ترس یک احساس است و جزء منطق و عقل به حساب نمی آید. عدم توجه به اهمیت خویشتن داری میتواند شعور، اعتماد به نفس و نوع قضاوت ما را به خطر بیندازد.

فواید خود کنترلی یا خویشتن داری:

داشتن هوش هیجانی بالا یکی از ویژگیهای بارز افرادی است که در زندگی خود موفق هستند و می توانند تاثیرات مثبت و به سزایی بر دیگران داشته باشند. خویشتنداری یکی از مشخصات بارز چنین افرادی است .

بسیاری از افراد اسیر و تسلیم محض امیال گذرای خود هستند و با اینکه ممکن است بدانند با ارضاء این امیال در دراز مدت به خود و دیگران آسیب می زنند ، از روی عادت و نه از روی اراده رفتار می کنند و سپس دچار عذاب وجدان شده و احساس گناه به آنها دست می دهد.

• امکان اصلاح سریع اشتباهات و جبران آن
• افزایش بهره ‌وری
• گسترش عدالت اجتماعی
• خویشتن داری در مقایسه با نظارت‌ های بیرونی، بسیار کم هزینه است

اهمیت خود کنترلی:

صرف نظر از اینکه ما چه کاری انجام می‌دهیم (کار فیزیکی یا تصمیم‌های ذهنی)، اهمیت خویشتن داری در رسیدن به نتایج مطلوب، بر کسی پوشیده نیست. اگر احساسات بر ما غلبه کنند، طبیعتا منطق کم‌ رنگ می ‌شود و تصمیماتی که می‌گیریم، احتمالا تصمیمات سازنده‌ای نخواهند بود.

لازمه‌ خویشتن داری این است که احساساتمان را در همه حال تحت کنترل داشته باشیم. ما باید تصمیمات خود را بر پایه‌ منطق و بدون ترس، اتخاذ کنیم. چرا که ترس یک حس است و جزو منطق و عقل به حساب نمی‌آید. عدم توجه به اهمیت خویشتن داری می‌تواند شعور، اعتماد به نفس و نوع قضاوت ما را به خطر بیندازد.

راه های رسیدن به خویشتن داری

نمی دانم خودتان را فرد خویشتن داری می دانید یا شاید کمی خویشتن دار هستید یا حتی جز افرادی هستید که در آرزوی این هستند که روزی آدم خویشتن دار و صبوری شوند. هر کدام یک از این افراد که باشید هم خوب است این مهارت را در خودتان تقویت کنید و بیشتر از مزایای خویشتن داری تان استفاده کنید و اما برای تقویت مهارت خویشتن داریتان مراحلی وجود دارد که خوب است مرحله به مرحله آنها را طی کنید و به آنچه می خواهید برسید.

شناسایی خویشتن داری

خودتان خوب می دانید که در کدام بخش های زندگی تان عجولانه تر رفتار می کنید یا طاقت کمتری دارید. در اینجا لیستی تهیه کرده ایم تا بهتر به مواردی که لازم است در آنها خویشتن دار باشید را شناسایی کنید. پیدا کردن این موارد کمک می کند شناخت بهتری نسبت به خودتان داشته باشید و آگاهانه مواردی را نیاز به مدیریت دارند را مدیریت کنید.

زندگی شخصی:

• رژیم غذایی
• پذیرش خود
• عزت نفس

رفتارهای غیرمعقول و افراطی در

• غذا خوردن، خرید کردن
• تمیز کردن
• مصرف داروها
• مصرف الکل
• قمارکردن
• رابطه جنسی
• مصرف دخانیات
• دوستی ها
• مصرف شکــر

اعمالی که به بحران مبدل می شوند

• فعالیت کردن
• فیزیک بدن
• ورزش کردن
• رفتارهای غیر قابل کنترل
• رابطه با دیگران
• وابستگی مفرط به دیگران
• دخالت دیگران
• درماندگی و نا امیدی
• بیش از حد شیفته شدن
• عدم کنترل احساسات
• سوء استفاده از رفتارها

رابطه با کسانی که به شما نیاز دارند

• کسانی که نیاز به درمان دارند
• افراد وحشت زده
• عدم توانایی در مهار افراد
• مواجهه شدن با کسی که قصد خودکشی دارد
• فردی که دچار آرمان گرایی مفرط است
• فردی که نیاز به یک مراقب دارد.
• پذیرش بی چون و چرا و عشق به دیگران
• فردی که قادر به کنترل احساسات خود نیست.
• فردی که قادر به کنترل خشم و عصبانیت خود نیست.
• زندگی کاری/ تحصیلی

مدیریت زمان

• کنترل استرس
• مرض کار کردن (زیاده روی در کار کردن)
• ترس از موفقیت/ ترس از شکست
• مدعی بودن
• خودشناسی به عنوان یک کارمند یا محصل
• شناخت هنرها و توانایی ها
• کنترل کمال گرایی
• زندگی اجتماعی

نیاز به نظام حمایتی جامعه

• درگیری با دیگران
• شرکت در باشگاه ها و فعالیت ها
• رفتن به تفریگاه ها و گذراندن اوقات فراغت
• عضویت در گروه های مذهبی
• کنترل میل به رقابت ها
• کنترل میل به رهبری

احساسات در خویشتن داری

بعد از این که لیست مواردی که تصور می کنید در آنها خویشتن داری ندارید را ایجاد کردید. به سراغ احساسی که هر مورد در شما ایجاد می کند می رویم. می توانید از لیست زیر برای شناسایی احساس تان استفاده کنید.

خشم: کینه توزی، حسادت، قهر، نشان دادن خشونت، تنفر، میل زیاده از حد برای کاری

گناه: شرمندگی، پشیمانی، درماندگی، آشفتگی، خجالت، سرزنش کردن، قضاوت کردن

ترس: نگرانی، فرار، شک، ضعف، تکذیب و انکار، عصبی و نگران بودن، شکست خوردن، سراسیمگی

شرم: شرمندگی، عذرخواهی، طرد شدن، تنها شدن، دوست داشتنی نبودن

غم: از دست دادن، خالی شدن، تنها شدن، رها شدن، احساس مغلوب بودن، بی قرار بودن، بی انگیزگی، کم حرفی، احساس پوچی، از دست دادن کارایی

عشق و شادی: اشتیاق، پیشرفت، پویایی، شاد بودن، رضایت

افکار در خویشتن داری

تا این مرحله دانستید که در چه موقعیت هایی خویشتن دار نیستید و چه احساسی از خویشتن دار نبودنتان پیدا می کنید. حالا به سراغ افکاری می رویم که عامل اصلی مساِئل ها است. این افکار همان چیزهایی هستند که در کودکی یا در اثر تکرار مسائلی که احساس مشترکی در ما ایجاد می کرده در ذهنمان شکل گرفته است و حالا شده بلای جانمان.
چیزهایی مثل:

• من نمی تونم
• اگر بازم خراب کاری کردم چی؟
• من باید همه ی کارامو درست و کامل انجام بدم.
• همین که هست هیچ کاری نمی تونم کنم.
• چی کار کنم عجولم دیگه دسته خودم نیست که.

پیدا کردن این فکرها و چیزهای مشابه آن کار سختی نیست. به سادگی می توانید از گفتگوی روزانه ای خودتان با دیگران و البته در گفتگوی درونی خودتان که دائم در حال سرزنش کردن و نهیب زدن به شماست آنها را پیدا کنید. بعد تلاش کنید چیزهای جدیدی جای آن گفتگوها بگذارید. در واقع تلاش می کنیم گفتگوی درونی منفی که در ذهنم مان به صورت اتوماتیک فعال می شود را به گفتگویی سازنده و مثبت تغییر دهیم این نوع تفکر و تمام آن حرف هایی که با تمام وجود با خودمان می گویم و حسابی خودمان را آزرده می کنیم را به چیزهای خوبی که برای تغییر زندگی مان به آنها نیاز داریم تیدیل می کنیم.

• من می تونم کنترل مسائلمو دست خودم نگه دارم.
• من توانایی مدیریت رفتارمو دارم.
• خوب می دونم که می تونم عادت های بد مو با عادت های خوب عوض کنم.
• من می تونم دست از سرزنش خودم بردارم.
• می تونم دست از عادت های بدم بکشم.
• عادت های بد هم کم کم ایجاد شدن و کم کم از بین میرون
• می دونم که من هم به عنوان یک انسان خطاهایی کردم اما از خودم ناامید نمی شم.
• می تونم منطقی تر، خردمندانه تر و عاقلانه تر رفتار کنم. اینو یاد می گیرم.
• می تونم افکار و اعمالم رو به خوبی تغییر بدم.
• هیچ احساس، فکر و رفتاری نیست که نتونم تغییرش بدم.
• وقت کافی برای خویشتن دار شدنم اختصاص می دم.
• دخالت دیگران توی زندگی ام، بهم کمک نمی کنه رشد کنم. این رو تغییر می دم.
• دست از اصلاح و تغییر دیگران برمی دارم.
• تمرکزم رو روی خودم میارم و خودمو به شکل خوبی تغییر می دم.
• فضای احساسی منطقی و سازنده ای برای ارتباط با آدم ها می سازم.
• برای حفظ سلامتی ام، زیبایی ام و هر چیز با ارزشی که دارم هر روز خویشتن داری رو تمرین می کنم.
• دست از وابستگی به آدم های دیگه برمیدارم و به خودم تکیه می کنم.
• برای تعادل احساسات و افکار و در نهایت رفتارم هر روز تلاش می کنم.

راه کار ها

افکارتان را مرور کردید؟ دانستید که در واقع این فکر و احساس غیرسازنده است که باعث می شود رفتارهایی از ما سر بزند که نتیجه ی خوبی برای زندگی مان ندارد. در این مرحله می خواهیم راه هایی برای تقویت افکار و احساسات را مطرح کنیم. با انجام این اقدامات علاوه بر خویشتن داری که می دانم به دنبال رسیدن به آن هستید به آرامش بی نظیری هم دست خواهید یافت:

مراقبه کنید.

• به خودتان بگویید که خویشتن دار هستید و در حال رشد.
• برنامه ریزی و مدیریت زمان
• روزانه نرمش کنید و می توانید از ورزش هایی مثل ایروبیک یا پیلاتس هم استفاده کنید.
• رژیم غذایی مناسب بگیرید.
• سپاس گذاری کنید و روزانه برای آنچه دارید و ندارید تشکر کنید.
• انگیزه های اصلی تان را پیدا کنید و سعی کنید در جهت افزایش آن قدم بردارید.
• از دیگران بخواهید از نظر احساسی از شما حمایت کنند.
• به گروه های خودیاری بپوندید.
• نگاهی به روابط تان با دیگران بیاندازید و سعی در اصلاح روابطتان کنید.
• مهارت حل مساله را بیاموزید.
• کتاب های خودیار را بیشتر بخوانید.
• به دیگران بیشتر کمک کنید.
• یه دفترچه یادداشت شخصی برای نوشتن مشکلاتتان داشته باشید.
• سبک زندگی تان را به روز رسانی کنید.
• کارهایی که به تقویت عزت نفستان کمک می کند را انجام دهید.
• با کودک درونتان دوست شوید و سعی کنید ارتباط بهتری با درون خودتان برقرار کنید.
• مهارت گفتگوی موثر را بیاموزید.
• از افراد و مکان هایی که اثر منفی روی روحیه شما دارند فاصله بگیرید.
• افکار مختلف از دیدگاه های مختلف را بیازمایید مثلا طرز فکر یک انسان خردمند یا یک انسان صبور (رول مدل کنید.)
• به آدم مناسبی اجازه بدهید در صورت مشاهده ی رفتارهای قدیمی به شما هشدار بدهد.
• اعتیادها نمونه بسیار مشخصی از عدم خویشتن داری است، تمرین کنید آنها را کنار بگذارید.
• برنامه زندگی تان را توسعه دهید.
• وسوسه های قدیمی را از اعتبار بیاندازید و آنها را جدی نگیرید.
• احساسات تان را با شخصی که به او اعتماد دارید مطرح کنید.
• با دقت و هوشمندی بیشتری موقعیت هایی که باعث بازگشت رفتارهای غیر قابل کنترل می شوند را نظاره کنید.
• (موقعیت هایی مثل کسالت داشتن، گرسنگی، عصبانیت، تنهایی و خستگی)
• دوره ی ارتباط قلبی مجموعه ی خودیاری را بگذرانید.
• یک مربی برای رشد شخصی تان داشته باشید.

برنامه ریزی در خویشتن داری

 به صورت هفتگی در یک دفتر که خودتان با توجه به نیاز های خودتان آن را می سازید برای هفته بعدتان برنامه ریزی کنید و مراقب باشید آن را رها کنید و اگر فکر می کنید داشتن یک برنامه ریزی ویژه و اثرگذار به تنهایی کار شما نیست، از همکاران ما درخواست یک جلسه کوچینگ برای برنامه ریزی اهدافتان کنید.

اولویت بندی در خویشتن داری

زندگی بدون هدف و برنامه ریزی به سختی نتیجه حاصل می کند. امیدوارم متوجه شده باشید که برنامه ریزی چقدر برای رشد شما ارزشمند و پر اهمیت است… بعد از اینکه برنامه ریزی کردید، می توانید برای بهبود عملکردتان از اولویت بندی کارها استفاده کنید تا روند و راندمان کار روزانه تان افزایش پیدا کند.

یک ها: مشکلاتی که با از دست دادن کنترل خودتان، خطرات بسیار جدی ای در زندگیتان ایجاد می کند.
دو ها: مشکلاتی که با از دست دادن کنترل خودتان، سلامت ذهن و جسم تان به خطر می افتد.
سه ها: مشکلاتی که با از دست دادن کنترل خودتان، احساسات و افکارتان تحت تاثیر قرار گرفته بطوری که در آنها افراط خواهید کرد.
چهار ها: مشکلاتی که باعث از دست دادن کنترلتان می گردند اما در حال حاضر خطر چندانی روی سلامت ندارند.

اجرا کردن اهداف

پس از این که این اعمال را اولویت بندی کردید و آنها را اجرا کنید تا کنترل زندگی تان را خودتان در دست بگیرید نه افکار و احساسات لحظه ای که به شما آسیب می زنند. اگر بعد از مدتی متوجه شدید که تغییرات چندانی در رفتارتان ایجاد نشده، ناامید نشوید و مراحل را از ابتدا انجام دهید. فراموش نکنید زمان زیادی برای شکل گیری این افکار و رفتار صرف شده است. حالا برای اصلاح آنها هم به زمان کافی، صبر و پشتکار نیاز دارید.