مشکلات روانی نوجوانان

مشکلات روانی نوجوانان

مشکلات روانی نوجوانان از رایج ترین مشکلات دوران بلوغ و نوجوانی است که بسیاری از خانواده ها را درگیر خود کرده است. علاوه بر آن، دنیای ماشینی و پیشرفت های تکنولوژی و ارتباطی، این اختلالات را دوبرابر کرده است.

به طوری که تحقیقات اخیر نشان می دهد که حدود نیمی از جمعیت نوجوانان جهان دچار مشکلات و اختلالات روانی هستند.

مشکلات روانی نوجوانان در بعضی از آن ها نهفته بوده و به شکل افسردگی بروز پیدا می کند و در بعضی دیگر به صورت آشکار بوده و باعث پرخاشگری و تندخویی های غیر قابل کنترل می شود. به همین دلیل موجب می شود تا هم زندگی را برای خود و هم برای اطرافیان تلخ کند.

به همین دلیل توصیه می شود که نشانه های مشکلات روانی نوجوانان را در ابتدای بروز آن شناخته و سپس راهکارهایی را برای جلوگیری از بدتر شدن این مشکلات به کار گیرید.

بعضی از کودکان به سرعت و بدون مشکل دوران نوجوانی خود را طی می کنند. ولی دسته‌ای هم هستند که دوران بلوغ مثل آوار بر سرشان خراب می‌شود و وقتی این اتفاق بیفتد، دیگر هیچ چیز مثل سابق نیست.

این شرایط باعث می‌شود که والدین دل شکسته به مشاوران مراجعه و از رفتار ناشایست نوجوان که در اثر این دگردیسی ایجاد شده، گله‌ها بکنند.

باید بدانید که همه‌ی نوجوانان ممکن است مشکلاتی داشته باشند، از نوسانات خلقی گرفته تا مشکلاتی که در مدرسه پیش می‌آید. به عنوان والدین، باید بدانید که چه زمانی این مشکلات طبیعی هستند و چه زمانی فرزند نوجوان شما به روان درمانی و مشاوره نیاز دارد.

مشکلات روانی نوجوانان از چند جهت قابل بحث است؟

• جنبه های عاطفی
• جنبه های جسمی
• جنبه های روحی و روانی
• جنبه های ذهنی

مشکلات روانی نوجوانان از جنبه عاطفی

برای شرکت در آزمون آنلاین اختلالات روانشناختی کلیک کنید.

مشکلات روانی نوجوانان از جنبه های عاطفی بسیار حائز اهمیت است. نوجوانانی که دچار اختلالات روانی و کمبود عاطفی می شوند معمولا بسیار حساس و زودرنج هستند. مدام می خواهند در مرکز توجه باشند و دیگران به آن ها محبت کنند. این نوجوانان معمولا به یک منطقه خیره می شوند و ناگهان از آن چشم بر می دارند. پس از مدتی به صورت آنی می خندند و دوباره ساکت می شوند. شادی این نوحوان نیز غیر عادی است. او ناگهان با شور و هیجان شادی خود را نشان می دهند و ناگهان غمگین می شود. به صورت غیر عادی می خندد و دوباره گریه می کند.

مشکلات روانی نوجوانان از جنبه های جسمی

از نشانه های جسمی نوجوانانی که دچار اختلالات روانی هستند می توان به تپش قلب و آریتمی و سردرد و سرگیجه، کم اشتهایی، خشتگی مفرط، اختلال در یادگیری و تاری دید شدید، مشکلات گوارشی و بیماری های مزمن اعصاب دیگر اشاره کرد.

مشکلات روانی نوجوانان از جنبه روحی و روانی

نوجوانانی که گرفتار مشکلات روحی و روانی شده اند معمولا مدام با خود صحبت می کنند. دیگران را مسئول کارهای خود می دانند. گاهی سکوت می کنند و گاهی بسیار پر حرف می شوند. مدام گریه می کنند. بی دلیل از همه شکایت می کنند. قوه درک و شناخت آن ها پایین می آید. قدرت تصمیم گیری ندارند. دیگر نمی توانند درست فکر کنند و روی کارهای خود تمرکز داشته باشند. گاهی به خاطر خالی کردن خود دست به خیانت می زنند. گاهی از همه چیز وحشت دارند. گاهی دست به تجاوز و دزدی می زنند. کتک کاری می کنند و خشم خود را با صدمه زدن به دیگران نشان می دهند. به دلیل حسادت های بی مورد ممکن است دیگران را مورد آزار و اذیت دیگران می شوند. مدام دلهره و اضطراب دارند. دچار مشکلات جنسی هستند. این اختلالات باید هر چه زودتر درمان شود. برای شرکت در آزمون انلاین اضطراب و استرس کلیک کنید

عواملی که سلامت روانی نوجوان را تهدید می کند؟

اولین قدم برای شناخت و درمان اختلالات روانی شایع در نوجوانی و پیشگیری از آن ها این است که عوامل خطر و عواملی که موجب می شود سلامت روانی نوجوان به خطر بیفتد را بشناسید. در زیر به عوامل مهمی که در بروز اختلالات روانی شایع در نوجوانی نقش دارند می پردازیم:

تغییرات هورمونی دوران بلوغ

تغییرات هورمونی و رشد مغزی که در نوجوانی اتفاق می افتد یکی از مهم ترین عواملی است که خطر ابتلای نوجوان به اختلالات روانی را زیاد می کند. برخی تحقیقات نشان می دهد که در دوران نوجوانی و بلوغ همه قسمت های ادراکی مغز به یک اندازه رشد نمی کنند.

این رشد نکردن هم اندازه ممکن است باعث شود که نوجوان در رفتار، درک اتفاقات محیط پیرامونش و تفکر دچار مشکل شود. همین مسئله شانس بروز اختلالات روانی در نوجوانی را بالاتر می برد و اهمیت درمان را بیشتر از گذشته نشان می دهد.

محیط اجتماعی

نتاییج تحقیقاتی که در سال های اخیر صورت پذیرفته است نشان می دهد که طبقه اجتماعی رابطه معناداری با اختلالات روانی در آن ها دارد. افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که شرایط فرهنگی مناسبی ندارد از نظر بروز اختلالات روانی شایع در نوجوانی ریسک بالاتری دارند.

در مناطقی که وضعیت اجتماعی مناسب نیست، نوجوان ها از نظر تحصیل سطح پایین تری دارند و کمتر می توانند به مدرسه بروند. هم چنین مواد مخدر آسان تر قابل دسترسی است. مصرف مواد مخدر یکی از عوامل مهمی است که موجب می شود سلامت روانی نوجوانان تهدید شود.

مورد دیگری که ممکن است بر سلامت روانی نوجوان تاثیر بگذارد جمع دوستانه است. مصرف مواد مخدر و یا الکل ممکن است برای اولین بار به پیشنهاد دوستان اتفاق بیفتد. همین مسئله موجب می شود که اختلالات روانی شایع در نوجوانی و پرخاشگری تکرار شود. ( Mental Health and Teens )

استرس

برای شرکت در آزمون آنلاین افسردگی کلیک کنید.

یکی از عوامل مهم دیگری که باعث مشکلات روانی در نوجوانان می شود استرس است. استرس و اضطراب هایی که نوجوان به دلیل تحصیل تحمل می کند سهم مهمی در بروز این اختلالات و مشکلات دارند. استرس ها و نگرانی های کنکور و یا امتحانات که در میان نوجوانان شایع است می تواند باعث ایجاد اختلالات زیادی شود.

بروز اختلالات روانی شایع در نوجوانی حتی ممکن است تا بزرگسالی فرد ادامه پیدا کند و بر زندگی آینده او هم تاثیر بگذارد. به همین دلیل درمان این اختلالات و تلاش برای جلوگیری از استرس در میان نوجوانان برای خانواده ها و اولیای مدرسه ضروری به نظر می رسد.

شایع ترین اختلالات روانی در نوجوانی

همان طور که گفته شد، ‌افراد در دوران نوجوانی بسیار مستعد مبتلا شدن به اختلال های روانی هستند. به همین علت باید سلامت روانی نوجوانان مورد توجه قرار بگیرد و مورد سنجش و پایش قرار بگیرد. اختلالات روانی شایع در نوجوانی عبارتند از:

• بیش فعالی
• اختلالات خلقی
• افسردگی
• اختلال شیدایی
• مشکلات اضطرابی و مشکلات در غذاخوردن از جمله مهم ترین مواردی است که در نوجوانان شایع است.

چگونه بفهمیم که نوجوانمان اختلال روانی دارد؟

تشخیص دادن این که تغییرات رفتار نوجوان به دلیل مشکلات هورمونی، تغییرات بلوغ و یا به دلیل اختلالات روانی است، کار بسیار دشواری است. اما این مسئله بسیار اهمیت دارد که والدین باید بدانند که باید مراقب تغییرات خلق و خوی نوجوان شان باشد.

حقیقتی که وجود دارد این است که افراد در سنین نوجوانی و پس از آن رشد می کنند و ممکن است دیگر کارهای گذشته شان را انجام ندهند و به موضوعاتی که در کودکی علاقه داشته اند، علاقه نداشته باشند. این تغییرات در هر شخصی ممکن است بروز کند و نمی توان به اختلالات روانی شایع در نوجوانی ربط داد. اما نشانه های دیگری وجود دارد که اگر در نوجوان وجود داشته باشد بهتر است به یک مشاور مجرب و با تخصص مراجعه شود تا سلامت روانی نوجوان بررسی شود.

تغییر در الگوی خواب

یکی از مهم ترین مواردی که تقریبا در همه اختلالات روانی وجود دارد مشکلات خواب است. بیمارانی که دچار مانیا و یا اختلال شیدایی هستند کمتر می خوابند و نیاز به خواب و استراحت کمتری احساس می کنند. هم چنین کسانی که به افسردگی مبتلا هستند بیشتر می خوابند و در طول روز هم ممکن است احساس خستگی زیادی داشته باشند. بنابراین برای سنجش سلامت روانی باید به خواب نوجوان توجه کرد.

افت تحصیلی

افت تحصیلی و کم شدن نمره ها یک نشانه بسیار مشخص است که نشان می دهد باید وضعیت نوجوان پیگیری شود. در اختلالاتی مانند بیش فعالی نوجوان نمی تواند تمرکز خوبی داشته باشدو با اختلال حواس روبرو می شود. این حواس پرتی و نداشتن تمرکز موجب می شود که نمره هایش افت کند و در مدرسه وضعیت خوبی نداشته باشد.

انزوای اجتماعی

در نوجوانی به دلیل این که اندام های بدن فرد به صورت قابل توجهی رشد می کنند ممکن است تصویر ذهنی نوجوان بهم بریزد و ترس از جمع پیدا کند. هم چنین افرادی که به افسردگی مبتلا هستند تمایلی به رفت و آمد و برقراری ارتباط با سایر افراد ندارند.

به همین دلیل است که انزوا و گوشه گیری یک نشانه بارز از اختلالات روانی شایع در نوجوانی است و باید کاملا جدی گرفته شود. بهتر است در چنین مواقعی نوجوان را به فعالیت بیشتر و حضور در جمع های دوستانه یا گروه های ورزشی تشویق کرد تا انزوا و گوشه گیری اش برطرف شود.

تغییرات وزن

یکی از عوارضی که به دنبال اختلالات روانی اتفاق می افتد،‌ تغییر اشتهای فرد است. نخوردن یکی از وعده های غذایی، پرخوری و تغییرات بسیار سریع وزن از جمله اتفاقاتی است که ممکن است برای فردی که اختلال روانی دارد اتفاق بیفتد.

البته نکته مهمی که در این مورد باید بدانید این است که گاهی اتفاق می افتد که نوجوانان، علی الخصوص دختران نوجوان از وضعیت ظاهری و وزن شان راضی نیستند و برای رسیدن به وزن و اندام ایده آل شروع به تغییر رژیم غذایی می کنند. شما به عنوان کسی که با یک نوجوان سر و کار دارد باید بدانید که این موضوع یک اختلال روانی نیست اما نیاز به پیگیری و بررسی دارد.

آیا مشکلات روانی نوجوانان درمانی دارد؟

متاسفانه از هر 3 نوجوان در ایران 1 نفر دچار مشکلات روانی هستند که اگر به موقع درمان نشوند ممکن است عواقب جبران ناپذیری را برای او به دنبال دارد. گاهی این اختلال به دلایل شخصی و گاهی به دلایل خانوادگی است. اما هر چه هست بسیار نگران کننده است. مشکلات روانی در نوجوانان قابل درمان هستند و به نوع شخصیت نوجوان بستگی دارد. در این جا به چند روش درمانی اشاره شده است که بسیار کاربردی است.

مراجعه به روانکاوان و روانشناسان خبره

اولین مرحله درمانی در اختلالات روانی نوجوانان مراجعه به یک روانشناس و روانکاو خبره است. نوجوانان باید در مورد مسائلی که آن ها را ناراحت و افسرده کرده است صحبت می کنند تا روان شناسان نسبت به وضعیت جسمی و روحی دارو های خاصی را تجویز کند که باعث آرامش و ثبات رفتاری او شود. البته این نوع درمانی بسیار مهم است و باید کاملا تحت نظر پزشک باشند.

این درمان ها را نباید سرخود کنار گذاشت و درمورد دز دارو و یا حساسیت های دارویی تان با پزشکتان صحبت کنید. این داروها ضد افسردگی است و قطع ناگهانی آن ممکن است بروز بیماری را دو برابر کند.

درمان های خانوادگی

علاوه بر درمان های دارویی، درمان های خانوادگی نیز در حل مشکلات روانی نوجوانان نقش بسیار مهمی دارند. خانواده ها باید نسبت به آرام نگه داشتن محیط خانه تمام تلاششان را به کار گیرند. بعضی از نوجوانان به دلیل مشکلات خانوادگی تحت فشارهای شدید روحی و جسمی قرار می گیرند. والدین عزیز سعی کنید با یکدیگر مسالمت آمیز رفتار کنید. حتی اگر برایتان سخت است حداقل به خاطر فرزندتان سعی کنید با یکدیگر مصالحه کنید. کم کردن بار فشار روحی و روانی از نوجوانان در بهبود حال روحی و روانی آن ها کمک بسیار زیادی خواهد کرد.

گروه درمانی

این روش هنوز در ایران آنچنان که باید جا نیفتاده است. در این روش مشاوران و روانکاوان از نوجوانانی که دچار مشکلات روحی هستند یک گروه تشکیل می دهد. در این گروه نوجوانان مشکلات و مسائل خود را یک به یک بیان می کنند. بعد از مطرح کردن مسائل و مشکلات خود نوجوانان دیگر سعی می کننند برای آن ها راه حل های کاربردی بدهند. در این صورت هم خود در بهبود حالشان کمکی کرده اند و هم افرادی را می بینند که مثل خودشان هستند و چگونه تلاش می کنند تا حال روحی خود را بهتر کنند