شخصیت مردم آمیزی یا مردم گریزی

در بیماران دارای اختلال شخصیت مردم گریزی حساسیت مفرطی به طرد دیده می شود که ممکن است باعث گوشه گیری و انزوای آنها از جامعه گردد. هر چند این افراد خجالتی هستند، غیرمعاشرتی نیستند و حتی تمایل فراوانی به داشتن رابطه با دیگران دارند ولی دلشان می خواهد که دیگران تضمینهای بسیار محکم و غیرمعمولی به آنها بدهند مبنی براینکه بدون هیچ گونه خرده گیری و انتقادی آنها را می پذیرند. حساسیت مفرط به طرد شدن از سوی دیگران، خصیصه بالینی محوری اختلال شخصیت مردم گریز است و صفت شخصیتی عمده آنها کمرویی است. مبتلایان از گرمی و امنیت موجود در روابط انسانی خوششان می آید، منتها پرهیز و گریز خود را از ایجاد رابطه با دیگران، با ترس از طرد شدن، توجیه می کنند. وقتی با کسی صحبت می کنند، قاطعیت و اعتماد به نفس در آنها دیده نمی شود و با تواضع و شکست نفسی حرف می زنند. از سخنرانی در جمع یا تقاضا کردن از دیگران می ترسند، چون به طرد بسیار حساس اند. خیلی وقتها ممکن است اظهار نظرهای دیگران را طوری تفسیر کنند که گویی تحقیر یا توهینی به آنها بوده است. وقتی از کسی تقاضایی می کنند و جواب رد می شنوند، از دیگران کناره می جویند و احساس رنجش و آزردگی به آنها دست می دهد.

این بیماران در محیط کار اغلب به مشاغل حاشیه ای روی می آورند. پیشرفت چندانی در کار خود نمی کنند و به دنبال اقتدار بیشتری هم نمی روند. آدمهای کمرویی به نظر می رسند که می خواهند همه از دستشان راضی باشند. عموماً تمایلی به ایجاد رابطه با دیگران ندارند مگر آنکه تضمین بسیار مطمئن و غیرمعمولی به آنها داده شود که بی هیچ خرده گیری و انتقادی پذیرفته می شوند. درنتیجه اغلب هیچ دوست صمیمی یا قابل اعتمادی ندارند.

علل مردم گریزی

مانند تمام ترس‌های دیگر، این نوع ترس نیز می‌تواند به علت تجربیات دلخراش گذشته باشد. از آنجا که این نوع هراس، ترس پیچیده‌تری است، عنوان می‌شود که دلیل آن می‌تواند ژنتیک و وراثت باشد.
اگر فردی قربانی خشونت فیزیکی و یا متحمل سوء استفاده‌ی روانی، احساسی و زورگویی باشد، به احتمال زیاد دچار این نوع هراس می‌شود.
والدین، معلمان، دوستان، دوست پسر یا دوست دختر یک نوجوان که به طور مداوم او را مورد انتقاد قرار ‌می‌دهند، موجب به وجود آمدن این ترس در او خواهند شد. زیرا ذهن این نوجوان پر از انتقاداتی است که از وی شده است و ممکن است فکر کند که مردم او را، طرز فکرش و ظاهرش را دوست ندارند.
برخی بیماری‌های عصبی و روانی علل دیگر این ترس می‌باشند. برای مثال، افراد مبتلا به اوتیسم تنهایی را ترجیح می‌دهند. با این حال، اگر این عارضه با حد متعادل تنهایی و آموزش اجتماعی درمان نشود، این احتمال وجود دارد که به ترس از مردم تبدیل شود.
افراد مبتلا به اختلالاتی که موجب به وجود آمدن پارانویا (کژپنداری)، اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو و یا اختلال دو قطبی می‌شوند در معرض خطر بالای ابتلا به مردم گریزی می‌باشند.
داشتن تجربه‌ی به شدت منفی در گذشته‌ی افراد نیز یکی از علل مردم گریزی است.
و در برخی دیگر علت خاصی برای این نوع ترس وجود ندارد. این عارضه می‌تواند در هر زمان و به هر دلیلی ایجاد شود. اما نکته‌ی مثبت این است که نیازی به ریشه‌یابی علت آن برای درمان این عارضه ندارید.

علائم و نشانه‌ها

اگر چه بزرگسالان از این واقعیت کاملاً آگاهی دارند که ترسشان غیرمعقول بوده و مردم واقعاً خطرناک نیستند، اما حتی فکر کردن در مورد روبرو شدن با افراد باعث بروز اضطراب می‌شود. بدترین قسمت این است که اغلب این علائم آنقدر شدید هستند که بیمار قادر نیست از مصاحبت و بودن با افرادی که دوست دارد یا به آنها اعتماد دارد، لذت برده یا به آرامش برسد. در زیر علائم و نشانه‌هایی را که یک شخص مردم گریز تجربه می‌کند، آورده شده است.

حالت تهوع
کمرویی
تنگی نفس
سرگیجه
تپش قلب
ناآرامی
حمله وحشت
ترس از مرگ
سرخ شدن غیر ضروری در اثر خجالت
تعریق بیش از حد
احساس نیاز به فرار
اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
فرم آسیب‌شناختی کمرویی
ترس از زل زدن دیگران به او
دست دادن جنون یا سردرگمی در ترتیب امور losing order
حس جدا شدن از واقعیت
حتی برخی افراد سعی می‌کنند بدلیل ترسشان از ارتباط با دیگران اجتناب ورزند.
فکر می‌کنند که دیگران در حال قضاوت در مورد ظاهر و میزان هوششان هستند.
چگونه بر مردم گریزی غلبه کنید

به تنهایی با مشکل روبرو نشوید!

قطعاً این افراد از دیگران وحشت دارند، بنابراین مشورت با یک روانپزشک برای آنها کار آسانی نخواهد بود. خود یاری تنها به میزان محدودی آنها را پیش خواهد برد. اگر واقعاً می‌خواهند روابط سالمی داشته باشند و از عهده‌ی مردم هراسی برآیند، بایستی به دنبال کمک حرفه‌ای باشند. رفتن به پیش یک روانپزشک مانع بزرگی به نظر می‌رسد، اما شاید یک مردم گریز بتواند از طریق تلفن با آنها ارتباط برقرار کند. چنانچه پس از مدتی احساس راحتی کرد، می‌تواند صحبت از طریق ویدئو کنفرانس را شروع کند و قدم بعدی، ملاقات آنها به صورت حضوری خواهد بود.

مواجهه درمانی Exposure Therapy

این نوع درمان فرمی از درمان شناختی ـ رفتاری است و اولین و مهمترین درمانی است که توسط یک روانپزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درمان شامل پنج مرحله است، در مرحله اول روانپزشک در مورد گذشته‌ی بیمار از او سئوالاتی می‌پرسد و سعی می‌کند دلیل اصلی اضطراب او را با دقت معلوم سازد. در مرحله دوم، او درمان‌هایی را در نظر می‌گیرد. در مرحله سوم، روانپزشک با بیمار در ایجاد لیستی از موقعیتهای استرس‌زا، سخت‌تر از گذشته کار خواهد کرد. مرحله چهارم، بیمار با اولین ترس در لیست خود آشنا می‌شود. در مرحله آخر، فرد مردم گریز به تدریج احساس راحتی کرده و با کار بر روی ادامه لیست تهیه شده، احساس وحشتش کاهش می‌یابد.

رفتار درمانی

این درمان شامل نشست دوطرفه یا ارتباط مستقیم و رودررو با یک روانپزشک است. یک فرد مردم گریز قادر خواهد بود اضطراب خود را از طریق روش‌های تمدد اعصاب کنترل نماید. این شیوه توسط روانشناسی بنام ایوان پاولوف معرفی شد. با ایجاد یک ارتباط میان آرامش و آسودگی خیال با شرایط استرس‌زا، بیماران نهایتاً یاد می‌گیرند در چنین حالاتی راحت باشند.

تجویز دارو

برخی از روانپزشکان نیز جهت کاهش درد عاطفی که بیمار متحمل آنهاست دارو تجویز می‌کنند. آرام بخش‌هایی جهت کاهش ناراحتی اجتماعی به بیمار داده می‌شود، این کار به آنها کمک می‌کند تا تعامل اجتماعی محدودی داشته باشند.

موریتا درمانی Morita

یک درمان موثر و محبوب از ژاپن است. این درمان بر پایه‌ی اصول ذن بودیسم Zen Buddhism قرار دارد که کمک می‌کند تا بیماران بر ترس خود فائق آیند. افرادی که مبتلا به هر نوعی از ترسند، نیاز دارند که ترس خود را بپذیرند. بنابراین بجای اجتناب از آن و یا گذاشتن آن به کناری، با ترس خود از در آشتی برمی‌آیند. آنها این واقعیت را می‌پذیرند که دچار ترس بوده و راه‌هایی را یاد می‌گیرند که با این مشکل به طور مثبت مقابله نمایند.

خودیاری

اگر رفتن به سراغ دیگران برای این افراد مشکل باشد، پس چندین راه‌کار وجود دارد که می‌توانند با انجام آنها به خود کمک کنند. هر چند که توصیه می‌شود به دنبال مشاوره‌های حرفه‌ای باشند، می‌توانند چندین کتاب راهنما و سی دی خریداری کرده تا بر ترس خود غلبه نمایند. فرد باید سعی کند برای غلبه بر ترس خود از طریق دستگاه‌های الکترونیکی با دیگران صحبت کند. به محض این که از این مانع عبور کرد، می‌تواند با نظارت چند نفر از اعضای خانواده، رو در رو با آنها ملاقات کند.
هر چند این نوع ترس، یکی از هراس‌های عجیب و غریب است، اما اگر بدون درمان رها شود، با گذشت زمان بدتر می‌شود. برخی از افرادی که به عارضه‌ی مردم هراسی مبتلا هستند حتی برای جلوگیری از دیدن مردم، کار یا مدرسه‌ی خود را ترک می‌کنند. درمان مردم گریزی ممکن است طول بکشد، با این حال با راهنمایی‌های مناسب و حمایت خانواده فرد به راحتی می‌تواند بر ترس خود غلبه کند.

نظرات کاربران