حتما برای شما هم پیش آمده که با برخی از افراد احساس دوستی بیشتری میکنید و در مقابل احساس متفاوتی در برخورد با برخی دیگر دارید.
هر یک از ما تیپهای شخصیتی منحصربهفرد خود را داریم. تفاوتهای شخصیتی نه تنها انسانها را جذابتر میکند بلکه منجر به جهتگیریهای متفاوت افراد در زندگی میشود.
شخصیت انسان وجوه بسیاری دارد و برخی از این وجوه، قابل شناسایی هستند و تاثیر قابلتوجهی روی زندگی ما میگذارند.
ازدواج پیوند بین دو فرد با شخصیتهای متفاوت است. کلاکستون (Claxton) میگوید: «رابطه عاشقانه طولانیمدت و ایدهآل مستلزم آن است که افراد در ارزیابی شریک زندگی خود از ویژگیهای فیزیکی و ظاهری فراتر رفته و ویژگیها و تیپهای شخصیتی را در نظر بگیرند.»
عوامل مختلفی مانند وضعیت اجتماعی-اقتصادی، تحصیلات، سن، قومیت، اعتقادات مذهبی، جذابیت فیزیکی، ضریب هوش و ارزشها و نگرشهای شخصی بر موفقیت ازدواج تاثیر میگذارند.
ویژگیهای شخصیتی از جمله عوامل موثر بر میزان موفقیت ازدواج است، اما تعریف شخصیت همواره برای دانشمندان چالش مهمی بوده و هست. بر اساس مطالعات مجموعهای از ویژگیهای شخصیتی به طور پیوسته، در الگوی خاصی پدیدار شده و تیپهای شخصیتی را می سازند.
اولین قدم شناختن تیپ شخصیتی است. تیپهای شخصیتی بر اساس ویژگیهای شخصیتی تعریف میشوند.
احتمالا شما هم در اطراف خود با زوجهایی مواجه شدهاید که خصوصیات و رفتارهای متفاوتی با یکدیگر دارند. جالب اینجاست که حتی با سبک زندگی مختلفی در کنار یکدیگر زندگی میکنند. وجود این تفاوتها شاید در ابتدای زندگی یا حتی پیش از ازدواج جذاب به نظر برسد. اما رفتهرفته در طول زندگی مشترک موجب شکلگیری اختلاف و تعارض میشود.
بهمحض اینکه زن و شوهری با یکدیگر دچار اختلاف میشوند صحبت از این موضوع به میان میآید که ما با همدیگر تفاهم نداریم. اما واقعا منظور از این تفاهم چیست؟ آیا مفهوم تفاهم به معنای وجود شباهت بین تیپهای شخصیتی در ازدواج است؟ وجود چه اشتراکاتی بین طرفین تضمینکنندهی بقا زندگی زناشویی و تجربهی احساس خوشبختی است؟ آیا شباهت بین علاقهمندیها و اهداف بهتنهایی کفایت میکند؟ تا چه حد باید به نقاط مشترک تیپهای شخصیتی در ازدواج توجه کرد؟
ازدواج اگر مهمترین نباشد بیتردید یکی از مهمترین مراحل سرنوشتساز زندگی هر فردی است. در بحث ازدواج، انتخاب همسر اصلیترین چالشی است که با آن سروکار دارید. به تعداد آدمهای موجود بر روی کرهی زمین، معیارهای متعددی برای انتخاب همسر وجود دارد.
پژوهشها نشان میدهند اساسا فرمول ثابت و مشخصی برای اینکه تشخیص دهیم به چه علت دو نفر جذب یکدیگر میشوند، وجود ندارد. عوامل متعددی از قبیل سبک دلبستگی، سبک فرزند پروری، الگوهای یادگیری، اولویتها و مهارتهای ارتباطی و اجتماعی، تیپ شخصیتی، کمبودها و عقدههای شخصیتی و … همگی در انتخاب فردی بهعنوان پارتنر تاثیرگذار هستند.
از سوی دیگر شخصیت مفهومی پیچیده و چندبعدی است و تاثیرات پایداری بر کیفیت روابط زناشویی دارد. برخی از ویژگیهای شخصیتی تشدیدکنندهی تنشها و تعارضات میان زوجین هستند و این تعارضات میتوانند به بزرگترین عامل تهدیدکنندهی تداوم زندگی زناشویی تبدیل شوند.
نتایج تحقیقات در دهههای اخیر نشان دادهاند که تیپ شخصیتی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در انتخاب همسر بوده است. افراد همواره تمایل دارند فردی را بهعنوان همسر خود انتخاب کنند که بیشترین شباهت را ازنظر شخصیت به او دارند.
بسیاری از زنان و مردانی که در شرف ازدواج هستند این سوال ایجادشده است. حال که تیپ شخصیتی در ازدواج تا به این اندازه پیشبینی کنندهی کیفیت زندگی زناشویی است. چطور میتوانیم پیش از آغاز زندگی مشترک، تیپ شخصیتی یکدیگر را بشناسیم؟
یکی از رایجترین و پرکاربردترین ابزارهای موجود در حوزهی شخصیت شناسی تست شخصیت شناسی MBTI است. ازآنجاییکه روش نمرهگذاری و تفسیر نتایج تست شخصیت شناسی MBTI آسان و فارغ از هرگونه پیچیدگی خاصی است. به همین دلیل بهکرات برای بررسی کیفیت روابط میان فردی مانند ازدواج مورداستفاده قرار میگیرد. ضمن اینکه این آزمون این قابلیت را دارد که به شکلی منطقی و بهدوراز اغراق به پیشبینی آیندهی روابط بین فردی بپردازد. بنابراین اگر به دنبال ابزاری دقیق و قابلفهم هستید، پیشنهاد میکنیم قدری زمان بگذارید و از طریق تست MBTI به شناخت مناسبی از خود و پارتنرتان برسید.
اما برویم سراغ شاخصهای اصلی تست MBTI و بررسی کنیم که در صورت عدم وجود تشابه بین تیپهای شخصیتی در ازدواج چه آیندهای در انتظارشان خواهد بود؟
با انجام تست MBTI از بخشهای پنهان و ناشناخته شخصیت خود آگاهی پیدا میکنید. با استفاده از این تست میتوان علت تفاوت عملکرد انسانها را درک کرد. میتوان از علایق افراد یا اینکه از چه چیزهایی بدشان میآید، مطلع شد. این تست ابزاری مفید برای انتخاب آگاهانه ی شغل و رشته تحصیلی شناخته شده است. بنابراین انجام این تست از اهمیت ویژهای در شخصیت شناسی افراد برخوردار است. با صرف حدود 10 دقیقه و پاسخ به 70 سوال، تیپولوژی شخصیتی خود را بیابید. برای شرکت در آزمون آنلاین MBTI کلیک کنید.
همچینی برای ازدواج از تست DISC نیز استفاده می شود
برای بررسی دقیقتر اهمیت تیپ شخصیتی در ازدواج قصد داریم با جزئیات بیشتری ازدواج تیپهای شخصیتی مختلف در MBTI را با یکدیگر مقایسه کنیم.
برونگراها اجتماعی، پرحرف و شاد هستند و به بیان دیگر تمایل بالایی برای بیان عواطف خود دارند. در طرف مقابل درونگراها با تمایل زیاد به تنهایی و حضور کمتر در رویدادهای اجتماعی را داریم. رویدادهای اجتماعی درونگراها را خسته میکند و اغلب برای یافتن انرژی دوباره، به خلوت کردن و تنها بودن نیاز دارند.
شناخت تیپ شخصیتی در ازدواج در چنین شرایطی به شما خواهد گفت که گرچه ازدواج یک فرد درونگرا با یک برونگرا غیرممکن نیست. اما به دلیل وجود تفاوتهای بنیادی شخصیتی درصورتیکه بهاندازهی کافی از تیپ شخصیتی پارتنرتان شناخت نداشته باشید دیر یا زود سروکلهی چالشهای ریزودرشت در زندگی شما پیدا میشوند.
شناخت تیپ شخصیتی در ازدواج باعث میشود که بدانید اگر فردی حسی هستید یعنی چندان اهل تخیل و فانتزی نیستید. عملی بودن و قابلیت اجرایی کردن هر ایدهای برای شما از هر چیز دیگری مهمتر است. تا زمانی که نتوانید چیزی را با حواس پنجگانه خود درک کنید، آن را به رسمیت نمیشناسید. همچنین واقعبین و جزئینگر نیز هستند.
درحالیکه شهودیها از حس ششم و حدس و گمان استفاده میکنند. اهل تخیل و کلینگر هستند. برخلاف حسیها به محیط پیرامون خود چندان توجهی ندارند. حال شما تصور کنید دو نفر با چنین ویژگیهایی زیر یک سقف قرار بگیرند. یکطرف موشکافانه به بررسی دقیق تمام جزئیات میپردازد درحالیکه پارتنرش کمترین توجهی به اطراف خود ندارد.
تیپ شخصیتی حسی در ازدواج فردی است که در زمان تصمیمگیری جلب تایید و نظر دیگران بهشدت برایش اهمیت دارد. احساساتی و عاطفی هستند. تصمیمهای بزرگ و کوچک زندگیشان را با دلشان میگیرند. درحالیکه تیپ شخصیتی فکری در ازدواج معمولا فردی جدی و قاطع به نظر میآید. منطق، قوانین و مقررات برای او در اولویت هستند. انتخابهای خود را با تکیهبر عقل و منطق انجام میدهند. به احساسات و نظر دیگران بهایی نمیدهند.
اثرگذاری تیپ شخصیتی در ازدواج در چنین حالتی آنجایی خودنمایی میکند که یکی از زوجین همیشه از بحث و تبادلنظر اجتناب میکند. همواره به دنبال راضی نگهداشتن اطرافیان است و تمایل دارد برای انتخابهای مهم زندگی خود به ندای قلبش گوش دهد.
اما غافل از اینکه پارتنرش ترجیح میدهد مسائل را به شیوهای منطقی استدلال کند و برای تصمیمگیری تنها به شواهد و واقعیت موجود توجه میکند.
تفاوت اصلی در این دو تیپ شخصیتی به نوع سبک زندگی آنها برمیگردد. افراد با تیپ شخصیتی ساختارگرا همانطور که از نام آن برمیآید مقید به ساختار، برنامهریزی، نظم و زمانبندی هستند. برای انجام تمام کارهای خود برنامهریزی دارند. امکان ندارد تا نتیجهی کاری را نبینند به سراغ انجام فعالیت دیگری بروند. این در حالی است که افراد با تیپ شخصیتی منعطف قابلیت انجام چند کار را بهطور همزمان دارند. تغییر در برنامه و زمانبندی و انجام کارهای پیشبینینشده بهشدت تیپ شخصیتی ساختارگرا را از تعادل خارج میکند.
اما افراد منعطف اساسا به اشخاص دقیقه نودی معروف هستند. اگر حتی در آخرین لحظات هم برنامهشان تغییر کند همچنان توانایی سازگار کردن خود را دارند. عدم در نظر گرفتن تیپ شخصیتی در ازدواج ممکن است موجب آن شود که شما از رفتارهای پارتنرتان برداشت نادرستی داشته باشید. گمان کنید که او در حال لجبازی با شماست. درحالیکه رفتار او کاملا برخاسته از تیپ شخصیتی و ذاتش است. بنابراین زمانی میتوانید به درک درستی از رفتار و واکنشهای پارتنرتان برسید که بهاندازهی کافی برای شناخت تیپ شخصیتی او زمان گذاشته باشید.
اما در یک دستهبندی کلیتر بهمنظور نشان دادن تاثیر تیپ شخصیتی در ازدواج میتوان چنین گفت:
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. چراکه تحقیقات نشان میدهند تشابه میان تیپهای شخصیتی در ازدواج با میزان رضایت زناشویی زوجین ارتباطی مستقیم دارد. وجود تشابه بین تیپهای شخصیتی زوجین باعث میشود آنها این توانایی را داشته باشند که به دنیا و اتفاقات پیرامونشان از دریچهی نگاه یکدیگر، بنگرند.
برای مثال اگر کسی که نظم و قوانین برایش چندان در اولویت نیست، با فردی ازدواج کند که اتفاقا رعایت نظم از بنیادیترین قواعد زندگی اوست بدون شک این تفاوت میتواند زمینهساز ایجاد اختلاف در زندگی مشترک آنها شود. یا در مثالی دیگر مردی درونگرا که همیشه از رفتن به مهمانی و جمعهای شلوغ گریزان است با زنی برونگرا که دائما تمایل دارد در حال معاشرت باشد، ازدواج کند خواهناخواه کیفیت زندگی و رضایت زناشویی آنها دستخوش تغییرات ناخوشایندی قرار میگیرد.
هیچیک از تیپهای شخصیتی، جزو تیپهای ناسازگار نیستند، تنها هر کدام تمایلات خاص خود را دارند. وقتی صحبت از رابطه به میان میآید، بسیاری از ما جذب دستیابی به عشق طولانیمدت و فردی همفکر میشویم، اما حقیقت این است که هر یک از این تیپهای شخصیتی پر از ناشناختههایی برای کشف هستند.
تیپهای مختلف در زمانهای متفاوتی درگیر رابطه عاطفی و ازدواج میشوند.
تیپ شخصیتی ENTP: زمانی ازدواج میکنند که کسی ذهن آنها را مجذوب کند و ذهنشان را کاملا درگیر کند.
تیپ شخصیتی ISTP: زمانی ازدواج میکنند که به اندازه کافی از تنها بودن لذت بردهاند و شخص همفکر با خود را پیدا کردهاند.
تیپ شخصیتی ISFJ: وقتی کسی آنها را انتخاب کند، ازدواج میکنند؛ یعنی دقیقا زمانی که احساس کنند واقعا مورد توجه قرار گرفتهاند.
تیپ شخصیتی ESTP: زمانی ازدواج میکنند که بتوانند ماجراجویی خاصی را تجربه کنند؛ یعنی در کنار کسی قرارگیرند که لایههای شخصیتی جذاب و بیپایانی دارد.
تیپ شخصیتی INTP: زمانی ازدواج میکنند که از نظر ذهنی با فرد مقابل سازگار باشند و از سوی دیگر با نظریهپردازیها و علاقههای عجیب آنها موافق باشد.
تیپ شخصیتی INFP: آنها زمانی ازدواج میکنند که فردی ذهن منحصربهفردشان را به همان اندازه که از قلبشان مراقبت میکند، درگیر کند.
تیپ شخصیتی ENTJ: زمانی ازدواج میکنند که کسی به آنها نشان دهد که چگونه تسلیم احساسات خود شوند.
تیپ شخصیتی ESFJ: زمانی ازدواج میکنند که با فردی آشنا شوند که تلاشها و اقداماتشان را ببیند و قدردان آنها باشد.
تیپ شخصیتی ESFP: زمانی ازدواج میکنند که ازدواج برایشان هیجان انگیز باشد و قلبشان به لرزه در آید.
تیپ شخصیتی ESTJ: زمانی ازدواج میکنند که کسی در سر راهشان قرار بگیرد که به آنها حس بهترین خود شدن را میدهد. آن زمان است که ازدواج را در فهرست کارهایی که باید در اولویت قرار دهند، وارد و حتی تاریخ دقیق عروسی را نیز مشخص میکنند.
تیپ شخصیتی INTJ: زمانی ازدواج میکنند که با شخصی که بزرگترین نیازهایشان را برطرف میکند روبهرو شوند.
تیپ شخصیتی ISTJ: زمانی ازدواج میکنند که مطمئن شوند به عشق واقعی دست یافتهاند.
تیپ شخصیتی INFJ: آنها زمانی ازدواج میکنند که کسی واقعا به روشی منحصربهفرد احساس امنیتشان را تامین کند.
تیپ شخصیتی ENFP: زمانی ازدواج میکنند که طرف مقابل بتواند احساساتشان را درگیر کند و به آنها احترام بگذارد و آنها را در مسیر ریسکها و رویاهایشان حمایت و یاری کند.
تیپ شخصیتی ENFJ: زمانی ازدواج میکنند که احساس کنند از تمامی روشهایی که برای حفظ رابطه به کار میگیرند، قدردانی شده است. آنها برای اینکه حس کنند رابطه در جهت درستی در حال رشد است، به بازخورد مثبت و تایید شریک، با اقدام متقابل نیاز دارند.
تیپ شخصیتی ISFP: زمانی ازدواج میکنند که کسی به آنها فضای امنی بدهد تا خودشان باشند.
در صورتی که قصد ازدواج دارید حتما در تست های اختلالات شخصیتی روانشناختی MMPI و شخصیت شناسی نئو شرکت کنید.