تست شخصیت چندوجهی مینه سوتا (MMPI)

تست مینه سوتا یا تست شخصیت چندوجهی مینه سوتا (MMPI) رایج‌ترین تست روانشناسی مورد استفاده در دنیای روانشناسی است. این تست توسط دو روانشناس و عصب شناس عضو هیات علمی دانشگاه مینه سوتا طراحی شده است. این تست در اصل برای کمک به روانشناسان در تشخیص اختلالات روانی ایجاد شده بود.

از اولین نسخه آن تا کنون بازبینی‌ها و به روزرسانی‌های متعددی روی آن انجام شده است تا دقیق‌تر و قابل اعتمادتر باشد. نسخه به روزرسانی شده تست (MMPI2) در بیش از چهل کشور جهان مورد استفاده است. در این مقاله به بررسی این تست و کاربرد آن می‌پردازیم.

تست مینه سوتا چیست؟

تست شخصیت مینه سوتا یا تست MMPI (مخفف Minnesota Multiphasic Personality Inventory) یکی از انواع تست‌های روانشناسی رایج در محیط‌های تحقیقاتی و کلینیک های روانشناسی است. روانشناسان از پرسشنامه مینه سوتا کمک می‌گیرند تا بتوانند اختلالات روانی را تشخیص دهند.

تست مینه سوتا اولین بار در دهه 1930 میلادی ابداع شد. اما برای بهبود صحت و اعتبار آن بارها تجدیدنظر و به روزرسانی شده است. تست MMPI2 که شامل 567 پزسش صحیح و غلط است حدود 60 الی 90 دقیقه زمان می‌گیرد. در حالی که تست MMPI2-RF دارای 338 پرسش صحیح و غلط است و حدود 35 الی 50 دقیقه زمان لازم دارد.

تاریخچه تست مینه سوتا

تست شخصیت مینه سوتا (تست MMPI) در سال 1937 توسط دو روانشناس بالینی و متخصص اعصاب در دانشگاه مینه سوتا ابداع شد. امروزه این تست روانشناسی شخصیت در محیط‌های درمانی کاربرد زیادی دارد. با اینکه نمی توان این تست را یک تست روانشناسی بی نقص و عالی دانست، اما همچنان جزو ابزارهای مناسب در تشخیص و درمان بیماری‌های ذهنی است.

کاربرد تست MMPI چیست؟

تست MMPI معمولاً برای ارزیابی و تشخیص بیماری‌های روانی به کار گرفته می‌شود؛ اما خارج از محیط‌های رواندرمانی هم کاربرد دارد. برای مثال از تست مینه سوتا در محیط‌های شغلی و ارزیابی اثربخشی برنامه‌های درمانی سوء مصرف مواد هم استفاده می‌شود.

بازنگری در تست مینه سوتا

در سال‌های اول پس از انتشار تست مینه سوتا، بسیاری از از روانشناسان و محققان صحت و اعتبار تست MMPI را زیر سوال بردند. انتقاد آن‌ها به این تست، بایاس بودن نتایج آن بود. برخی دیگر هم به جنسیت زدگی و نژادپرستانه بودن برخی سوالات این تست انتقاد داشتند.

به دلیل انتقاداتی که به این تست وارد شد در اواخر دهه 1980 میلادی بازنگری در تست انجام شد. بسیاری از سوالات تست حذف شد، سوالات جدید اضافه شد و برخی از سوالات هم مورد بازبینی قرار گرفت. همچنین معیارهای روایی جدیدی در نسخه بازبینی شده تست گنجانده شد.

نسخه بازبینی شده تست در سال 1989 با عنوان تست MMPI2 منتشر شد. در سال 2001 دوباره تست مورد بازبینی قرار گرفت و در سال‌های 2005 و 2009 دوباره به روزرسانی شد.

نحوه اجرای تست

تست مینه سوتا MMPI-2 شامل 567 پرسش است که به زمانی حدود 60 الی 90 دقیقه احتیاج دارد. تست MMPI-2-RF شامل 338 پرسش است که به زمان حدود 35 الی 50 دقیقه احتیاج دارد.

اجرای این تست، نمره گذاری و تفسیر آن باید تحت نظر روانشناس انجام شود. از این تست باید در کنار سایر روش‌های تشخیصی استفاده شود. در واقع برای تشخیص به هیچ وجه نمی‌توان تنها به نتایج تست مینه سوتا اکتفا کرد.

معیارهای بالینی تست MMPI

آیتم‌های تست مینه سوتا به صورتی طراحی شده‌اند که مشخص می‌کنند فرد در هر یک از معیارهای دهگانه سلامت روان چه جایگاهی دارد.

هر معیار به الگوی روانی متفاوتی اشاره دارد؛ اما بین معیارها همپوشانی زیادی وجود دارد. به طور معمول نمرات خیلی بالا را می‌توان به وجود اختلالات روانی نسبت داد. اما باید دقت داشت که این معیارها صد درصدی نیست و شرایط متعددی می‌تواند باعث همپوشانی علائم شود.

در ادامه خلاصه‌ای از این معیارها و آنچه را که مورد ارزیابی قرار می‌دهند شرح می‌دهیم.

خودبیمارانگاری

این معیار شامل 32 آیتم است که برای اندازه‌گیری میزان نگرانی فرد درباره سلامتی‌اش طراحی شده است. امتیاز بالا در این آیتم به این معناست که شما درباره سلامتی خود و اختلال آن با زندگی شخصی‌تان نگران هستید.

مثلاً فردی که در این معیار نمره بالایی کسب کند ممکن است دچار علائم جسمی شود که علت زمینه ای خاصی برای آن‌ها نمی‌توان یافت. این علائم به خصوص در موقعیت های استرس‌زا تشدید می‌شوند.

افسردگی

این معیر که شامل 57 آیتم است میزان رضایت فرد را از زندگی اندازه‌گیری می‌کنند.

فردی که در معیار دوم امتیاز بالایی را به دست آورد ممکن است با افسردگی دست و پنجه نرم کند یا افکار خودکشی داشته باشد.‌

هیستری

این معیار که 60 آیتم دارد پاسخ فرد به استرس (علائم جسمی و عواطف) را تحت فشار روانی اندازه‌گیری می‌کند. مطالعات نشان داده است افرادی که دچار دردهای مزمن هستند ممکن است در سه معیار اول (خودبیمار انگاری، افسردگی و هیستری) امتیاز بالاتری داشته باشند.

انحراف روان آزاری

این معیار در تست مینه سوتا انحراف روان آزاری را در فرد آشکار می‌کند. این معیار دارای 50 آیتم است که رفتارهای غیراجتماعی و مقاومت و اطاعت از قدرت را اندازه‌گیری می‌کند.

در صورتی که فرد امتیاز بالایی را در این معیار به دست آورد ممکن است تشخیص اختلال شخصیتی داده شود.

مونث / مذکر

هدف اصلی این معیار 56 آیتمی استخراج اطلاعاتی درباره میل جنسی افراد است. این معیار مربوط به زمانی است که برخی از روانشناسان همجنس گرایی را به عنوان یک اختلال می‌شناختند. امروزه این معیار برای ارزیابی میزان هماهنگی فرد با نقش‌های جنسیتی کاربرد دارد.

بدگمانی (پارانویا)

این معیار شامل 60 سوال است که علائم مرتبط با سایکوز را ارزیابی می‌کنند. از جمله:

• شک و بدگمانی شدید نسبت به افراد
• افکار اغراق آمیز و واهی
• تفکر سیاه و سفید مطلق
• احساس آزار دیدن توسط جامعه

‌نمره بالا در این معیار نشان می دهد که فرد احتمالاً به یک اختلال سایکوز یا اختلال شخصیت بدگمان (پارانوئید) مبتلا است.

‌فروپاشی روانی

این معیار دارای 48 سوال است و موارد زیر را اندازه‌گیری می‌کند:

• اضطراب
• افسردگی
• رفتارهای وسواس گونه
• علائم اختلال وسواس فکری عملی (OCD)

‌از عبارت فروپاشی روانی دیگر به عنوان یک تشخیص استفاده نمی‌شود و روانشناسان از این معیار برای ارزیابی وسواس‌های ناسالم و احساسات مخرب ناشی از آن‌ها استفاده می‌کنند.

‌شیزوفرنی

این معیار در تست شخصیت مینه سوتا که 78 آیتم دارد برای تشخیص وجود یا احتمال بروز اختلال شیزوفرنی است.

این معیار برای شنایی تجربه هذیان، توهم یا دوره هایی از افکار به شدت سازمان نیافته است. همچین این معیار برای تعیین میزان بیگانگی فرد از باقی جامعه است.

نیمه شیدایی

هدف از این معیار که دارای 46 آیتم است ارزیابی علائم مرتبط با شیدایی است. از جمله:

• انرژی بیش از حد و هدایت نشده
• پرحرفی
• پرش افکار
• هذیان
• تکانشگری
• توهم خودبزرگ بینی

اگر در این معیار فردی نمره بالایی کسب کند احتمال وجود علائم مرتبط با اختلال دوقطبی وجود دارد.

درونگرایی اجتماعی

این معیار که بعدها به تست مینه سوتا اضافه شد 69 آیتم دارد و میزان درونگرایی یا برونگرایی را اندازه‌گیری می‌کند. این معیار میزان حضور در تعاملات اجتماعی یا گریز از آن‌ها را در فرد می‌سنجد.

این معیار موارد زیر را هم در نظر می‌گیرد:

• رقابت
• اطاعت
• وابستگی
• حجب

‌معیارهای روایی در تست شخصیت مینه سوتا

معیارهای روایی به روانشناسان کمک می‌کنند تا بفهمند پاسخ‌های فرد تا چه حد واقعی هستند.

در مواردی که نتایج تست می‌تواند زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد (مثلاً استخدام یا حضانت فرزند) ممکن است فرد صداقت کمتری در پاسخ دادن به سوالات به خرج دهد. به همین دلیل معیارهای روایی برای کمک به آشکار ساختن پاسخ‌های با دقت پایین ایجاد شده‌اند.

‌معیار L

این معیار که به معیار دروغ هم شهرت دارد برای شناسایی تلاش فرد در خوب جلوه دادن خود ایجاد شده است. افرادی که در این معیار نمره بالایی به دست می‌آورند عمداً تلاش می‌کنند تا خود را به بهترین حالت ممکن نشان داده و ویژگی‌های ناخوشایند و کاستی‌های خود را پنهان کنند.

معیار F

افرادی که در این معیار نمره بالایی کسب می‌کنند تلاش می‌کنند خود را بدتر از چیزی که هستند نشان دهند. این امر ممکن است به دلیل تحت فشار روانی شدید بودن باشد یا اینکه فرد به طور تصادفی و بدون توجه به سوالات آن‌ها را پاسخ داده باشد.

این معیار سوالات را به گونه ای طراحی کرده است که تناقض میان پاسخ‌های فرد را به سوالات تست آشکار می‌کند.

‌معیار K

این معیار که معیار تدافعی هم نام دارد یک ابزار موثرتر برای شناسایی فرد در تلاش برای بهتر نشان دادن خود است. افراد به دلیل ترس از قضاوت یا انکار مشکلات، تلاش کنند خود را بهتر از چیزی که هستند نشان دهند.

معیار ؟

این معیار تعداد آیتم‌های بدون پاسخ را اندازه‌گیری می‌کند. طبق دستورالعمل تست مینه سوتا تعداد حداقل 30 سوال بدون پاسخ باعث عدم اعتبار تست می‌شود.

معیار TRIN

این معیار برای شناسایی افرادی طراحی شده است که یک الگوی ثابت در پاسخ به سوالات در پیش می‌گیرند. مثلاً به ده سوال پاسخ «صحیح» و به ده سوال بعدی پاسخ «غلط» می‌دهند.

پاسخ ثابت به سوالات می تواند بخاطر ناتوانی در خواندن یا تفسیر سوالات تست یا مقاومت در برابر انجام تست باشد. این بخش شامل 20 سوال دو به دو است که متضاد یکدیگر هستند.

معیار VRIN

این معیار روش دیگری برای شناسایی پاسخ‌های تصادفی و ناهمگون است. این امر می‌تواند عمدی یا در اثر عدم درک درست سوالات تست مینه سوتا یا عدم توانایی در خواندن آن‌ها اتفاق بیفتد.

‌معیار Fb

این معیار برای نشان دادن تغییر نحوه پاسخگویی فرد به سوالات در دو نیمه از سوالات است. نمره بالا در این معیار گاهی می‌تواند نشان‌دهنده این موضوع باشد که آزمودنی به تدریج نسبت به سوالات بی توجه شده و شروع به پاسخ تصادفی کرده است. همچنین این می‌تواند به دلیل پاسخ‌دهی ثابت، خستگی یا تحت استرس شدید بودن اتفاق بیفتد.

‌معیار Fp

این معیار کمک می‌کند تا افرادی را که به دلیل اختلالات روانی یا پاسخگویی تصادفی به سوالات خود را بدتر از آنچه هستند نمایش می‌دهند شناسایی شوند.

‌معیار FBS

این معیار برای افرادی استفاده می‌شود که ادعا کرده‌اند یک آسیب شخصی یا ناتوانی را تجربه کرده‌اند. این معیار کمک می‌کند تا اعتبار فرد آزمودنی در تست مینه سوتا سنجیده شود.

‌معیار S

این معیار در سال 1995 ایجاد شد تا افرادی را که خود را بدتر از آنچه هستند نشان می دهند بهتر شناسایی شوند.