داروی الانزاپین
توجه: این مقاله صرفا جهت افزایش اطلاعات شما در رابطه با این قرص ترجمه و گرد آوری شده است, بدون تجویز پزشک از این دارو استفاده نکنید.
نام تجاری دارو: زیپرکسا
نام رایج دارو: الانزاپین – Olanzapine
الانزاپین چیست و چه کاربردی دارد؟
الانزاپین برای درمان برخی مشکلات روحی و روانی مثل اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین ممکن است برای درمان افسردگی به همراه داروهای دیگری استفاده شود. داروی الانزاپین می‌تواند به کاهش توهم کمک کند و باعث شود بهتر و مثبت‌تر راجع به خودتان فکر کنید، احساس اضطراب کم‌تری کنید و در زندگی روزمره فعال‌تر باشید.
الانزاپین برای درمان برخی مشکلات روحی و روانی مثل اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین ممکن است برای درمان افسردگی به همراه داروهای دیگری استفاده شود.
الانزاپین از خانواده‌ی داروهایی است که به نام داروهای ضد روان‌پریشی بی‌قاعده شناخته می‌شوند.
برای اختلالات روانشناختی همچون اختلال دوقطبی و اسکیزو فرنی در آزمون MMPI شرکت نمایید.
نحوه‌ی عمل‌کرد داروی الانزاپین
داروی الانزاپین به وسیله بازگرداندان تعادل برخی مواد طبیعی در مغز کار می‌کند.
نحوه‌ی مصرف الانزاپین و دوز مصرفی
پیش از شروع مصرف الانزاپین و قبل از هر بار مصرف راهنمای نحوه‌ی استفاده‌ی دارو را مطالعه کرده یا در این مورد از پزشک خود یا دکتر داروخانه سوال کنید.
داروی الانزاپین را به صورت خوراکی، بدون غذا یا همراه غذا، طبق دستور پزشک، معمولا یک بار در روز مصرف کنید.
دوز مصرف داروی الانزاپین به سن، وضعیت بیماری، و پاسخ‌گویی بدن شما به درمان بستگی دارد. برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی ممکن است پزشک شما مصرف این دارو را با دوز کم تجویز کرده و آن را به تدریج افزایش دهد. با دقت به دستورات پزشک خود عمل کنید.
برای تاثیرگذاری بیش‌تر داروی الانزاپین آن را به صورت مرتب مصرف کنید. به یاد داشته باشید که دارو را هر روز در زمان مقرر میل کنید. توجه داشته باشید که مصرف دارو را، حتی زمانی که احساس بهتری داشتید، ادامه دهید و به طور خودسرانه و بدون مشورت با پزشک‌تان استفاده از الانزاپین را متوقف نکنید.
در صورتی که علائم بیماری شما به همان صورت ادامه پیدا کرد یا حالتان وخیم‌تر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی مصرف داروی الانزاپین
خواب‌آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، ناراحتی معده، خشکی دهان، یبوست، افزایش اشتها یا افزایش وزن از جمله عوارض جانبی مصرف داروی الانزاپین است. در صورتی که هر کدام از این اثرات ادامه داشت یا وخیم‌تر شد به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید.
خواب‌آلودگی، سبکی سر و سرگیجه می‌توانند خطر زمین خوردن را افزایش دهند. سعی کنید به آرامی از جایتان بلند شوید.
در صورتی که پزشک داروی الانزاپین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی الانزاپین را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند.
در صورتی که عوارض جانبی جدی مانند مشکل در بلع، لرزش، ضربان قلب آهسته، بی‌هوش شدن، تغییرات روحی و روانی مانند گیجی و بی‌قراری، بی‌حسی یا مورمور شدن بازوها و پاها، زرد شدن رنگ پوست و چشم، درد شدید شکم و معده، مشکل در ادرار کردن و وقفه‌ی تنفسی در خواب مواجه شدید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
به ندرت ممکن است داروی الانزاپین میزان قند خون شما را افزایش دهد اما در صورت رخ دادن این اتفاق امکان ابتلا به دیابت بیش‌تر می‌شود. در صورتی که دچار علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا افزایش میزان ادرار شدید به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت ابتلا به دیابت به طور منظم قند خون خود را اندازه بگیرید و نتایج را با پزشک در میان بگذارید. ممکن است نیاز به تنظیم داروهای دیابت، تغییر در برنامه‌ی ورزشی یا رژیم غذایی خود داشته باشید.
مصرف داروی الانزاپین، به ویژه در نوجوانان، ممکن است باعث افزایش قابل توجه وزن و افزایش سطح کلسترول خون شود. این تاثیرات در صورت ابتلا به دیابت ممکن است منجر به بروز بیماری‌های قلبی شود. در مورد خطرات و مزایای درمان با پزشک خود صحبت کنید.
همچنین به ندرت ممکن است مصرف داروی الانزاپین منجر به بروز بیماری دیسکینزی مزمن شود اما در صورت ابتلا در بعضی از موارد ممکن است این شرایط به صورت مداوم ادامه داشته باشد. در صورتی که حرکات یا تیک‌های غیر معمول و غیر قابل کنترلی را به خصوص در صورت، لب‌ها، دهان، زبان، بازوها یا پاها مشاهده کردید به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف داروی الانزاپین ممکن است ترشح یکی از مواد طبیعی بدن شما، به نام پرولاکتین را افزایش دهد. ترشح بیش از حد این هورمون در زنان ممکن است به ترشح شیر از پستان‌ها، توقف یا جابه‌جا شدن دوره‌های عادت ماهیانه و ایجاد مشکل در بارداری منجر شود. ترشح این هورمون در مردان ممکن است به کاهش توانایی جنسی، عدم تولید اسپرم یا بزرگ شدن سینه‌ها منجر شود. در صورت بروز هر کدام از این علائم موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی مانند تشنج بلافاصله از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید.
مصرف داروی الانزاپین به ندرت می‌تواند موجب بروز بیماری بسیار جدی به نام نشانگان نورولپتیک بدخیم شود. در صورتی که علائمی مانند تب، سفت شدن عضلات، درد، حساسیت، ضعف، خستگی شدید، گیجی شدید، عرق کردن، تپش قلب سریع و نامنظم، ادرار تیره رنگ و مشکلات کلیوی مانند تغییر در مقدار ادرار را تجربه کردید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی الانزاپین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به این که لیست عوارض کامل نیست ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.
موارد احتیاط مصرف داروی الانزاپین
پیش از مصرف الانزاپین در صورتی که به این دارو حساسیت دارید موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. داروی الانزاپین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاعات بیش‌تر با دکتر داروخانه صحبت کنید.
قبل از استفاده از داروی الانزاپین سابقه‌ی پزشکی خود از جمله سابقه‌ی مشکلات کبدی، تشنج، مشکل در عمل بلع، کم‌بود گلبول‌های سفید خون، جنون، مشکل در ادرار کردن (به عنوان مثال مشکلات ناشی از بزرگ شدن پروستات)، گلوکوم زاویه بسته، بیماری‌های روده و معده مانند انسداد روده، مصرف سیگار، سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی دیابت، بیماری‌های قلبی، سطح بالای کلسترول و تری‌گلیسرید و مشکلات تنفسی در هنگام خواب مانند وقفه‌ی تنفسی در خواب را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.
مصرف داروی الانزاپین ممکن است موجب گیجی، ناهشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کند. لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هشیاری دارند تا زمانی که در هشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف الانزاپین از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید. ضمنا قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید.
مصرف داروی الانزاپین ممکن است باعث کم شدن تعریق شما شود و به تبع آن احتمال سکته‌ی قلبی را افزایش دهد. از انجام کارهایی که باعث می‌شود زیادی گرم‌تان شود پرهیز کنید. به عنوان مثال در هوای گرم ورزش نکنید و کارهای سخت و طاقت‌فرسا انجام ندهید و حمام آب داغ نگیرید. در زمان گرمی هوا مایعات بیشتری مصرف کنید و لباس‌های خنک بپوشید. در صورتی که بیش از حد گرم‌تان شد به سرعت جایی برای خنک شدن و استراحت کردن پیدا کنید. در صورتی که به طور مداوم تب داشتید، دچار تغییرات روحی و روانی یا سردرد و سرگیجه شدید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است نوجوانان حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو به خصوص افزایش وزن، افزایش سطح کلسترول، تری‌گلیسرید و پرولاکتین از خود نشان دهند.
سالمندان نیز نسبت به عوارض جانبی این دارو حساس‌تر هستند. خواب‌آلودگی، یبوست، مشکل در ادرار کردن، گیجی، سرگیجه و سبکی سر از جمله این عوارض هستند. خواب‌آلودگی، گیجی، سرگیجه و سبکی سر ممکن است احتمال زمین خوردن را افزایش دهند.
چنان‌چه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی الانزاپین را استفاده کنید. نوزادان متولد شده از مادرانی که داروی الانزاپین را در سه ماه آخر بارداری استفاده کرده‌اند ممکن است علائمی مانند لرزش یا سفت شدن ماهیچه‌ها، خواب‌آلودگی، مشکل در غذا خوردن و نفس کشیدن و گریه‌های مداوم را تجربه کنند. در صورتی که متوجه شدید نوزاد شما، به خصوص در ماه اول تولد، یکی از این علائم را تجربه می‌کند به سرعت به پزشک اطلاع دهید.
از آن‌جا که مشکلات روحی و روانی درمان نشده مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و افسردگی می‌تواند بیماری خطرناکی قلمداد شود مصرف این دارو را بدون تجویز پزشک متوقف نکنید. در مورد مضرات و مزایای مصرف داروی الانزاپین در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
داروی الانزاپین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود. در صورتی که نوزاد شما علائمی مانند لرزش یا سفت شدن عضلات، خواب‌آلودگی غیر معمول یا مشکل در تغذیه را تجربه می‌کند به سرعت به پزشک اطلاع دهید. هنگام مصرف این دارو پیش از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی الانزاپین با داروهای دیگر
- داروی الانزاپین ممکن است با این داروها تداخل ایجاد کند:
- فلووکسامین
- سیپروفلوکساسین
- بعضی از آنزیم‌های سیتوکروم CYP1A2
علائم اوردوز مصرف داروی الانزاپین
اگر فردی بیش از اندازه از داروی الانزاپین استفاده کرده بود و دچار علائمی مانند بی‌هوش شدن یا مشکل در تنفس شد به سرعت با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
تست‌های آزمایشگاهی و آزمایش‌های پزشکی از جمله آزمایش قند خون، سنجش وزن، فشار خون، سطح کلسترول و تری‌گلیسرید و آزمایش‌های عمل‌کرد کبدی باید به صورت منظم انجام شوند تا در صورت ابتلا از پیش‌رفت عوارض جانبی جلوگیری شود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر دوز مصرفی داروی الانزاپین را فراموش کردید در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید نیازی به مصرف دو برابر داروی الانزاپین نیست؛ فقط دوز مقرر را مصرف کنید.
برای نگهداری صحیح داروی الانزاپین آن را در دمای اتاق و به دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید. همچنین دارو را در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.